Vakantiedagen zijn in de eerste plaats bedoeld om op te nemen. De vakantiedagen waar de werknemer recht op heeft volgens de wettelijke regeling mogen niet in geld uitgekeerd worden zolang het arbeidscontract voortduurt. Het is daarom niet toegestaan om vakantiedagen af te kopen terwijl de arbeidsovereenkomst nog niet is geëindigd (art 7:640 BW). Kortom, zolang de arbeidsovereenkomst loopt mogen wettelijke vakantiedagen niet afgekocht worden. Op het moment dat de overeenkomst eindigt kunnen de vakantiedagen dus wel uitbetaald worden.
Wanneer een werknemer recht heeft op meer vakantiedagen dan de wettelijke regeling als minimum stelt, dan speelt de vraag of deze extra vakantiedagen (bovenwettelijke vakantiedagen) in geld uitgekeerd mogen worden. Dat mag alleen als dat uitdrukkelijk in een schriftelijke arbeidsovereenkomst of CAO is geregeld (artikel 7:640 lid 2 BW). Daar komt bij dat de werknemer met die afkoop van vakantierechten niet hoeft in te stemmen, aangezien hij/zij recht heeft om die dagen op te nemen (artikel 7:638 BW).
Wanneer de werkgever de boven-wettelijke-vakantiedagen uitbetaald, dan kan het lastig zijn deze extra dagen van de wettelijke dagen te onderscheiden. In beginsel kan aangenomen worden dat eerst de dagen van de wettelijke regeling opgenomen worden en vervolgens de extra dagen. Het zijn dan vaak deze extra (bovenwettelijke) dagen die overblijven en die in geld uitgekeerd mogen worden. Echter, wanneer er vakantierechten van voorgaande jaren bestaan, dan worden eerste de oude vakantierechten opgenomen.
Wettelijke vakantiedagen laten uitbetalen aan het einde van het dienstverband.
Tijdens het dienstverband is uitbetaling niet toegestaan van wettelijke vakantiedagen. Alleen als er in de cao of arbeidsovereenkomst een regeling staat (zoals een individueel keuzebudget), kunnen bovenwettelijke vakantiedagen tijdens het dienstverband afgekocht worden, zolang de werknemer hier zijn of haar akkoord voor geeft.
Wanneer het gaat om ontslag, of het niet verlengen van een tijdelijke arbeidsovereenkomst dan kunnen deze vakantiedagen worden uitbetaald bij de eindafrekening. Vakantieloon wordt belast als gewoon loon tegen de normale loonbelastingtarieven. Daarnaast heeft de werknemer recht op 8% vakantietoeslag over het uitbetaalde vakantieloon Een andere optie bij ontslag of het aflopen van het contract is om de vakantiedagen op te nemen daardoor is het mogelijk om eerder te stoppen en eventueel bij een nieuwe werkgever weer te beginnen. Als het gaat om een beëindiging met wederzijds goedvinden dan kunnen hierover in een vaststellingsovereenkomst afspraken worden vastgelegd.
Voor- en nadelen van vakantiedagen uitbetalen
Voordelen:
- De werknemer ontvangt een extra bedrag ineens, handig bij een overstap of bij financiële ruimte;
- De werknemer hoeft vrije dagen niet meer op te nemen wanneer hij/zij uit dienst treedt;
- Het kan aantrekkelijk zijn bij pensionering of einde tijdelijk contract om flexibel te zijn;
- De werknemer kan tot rust komen voordat hij/zij start bij een nieuwe werkgever.
Nadelen:
- Vakantieloon wordt belast als gewoon inkomen, wat bij hoge bedragen tot hogere belastingdruk kan leiden;
- mogelijk geen extra rustperiode tussen de oude en nieuwe baan;
- In het reglement staan soms beperkingen over het te lang achter elkaar opnemen van vakantie;
- Impact op toeslagen en uitkeringen door hoger jaarinkomen.
Het aantal vakantiedagen dat een werknemer kan opnemen/uitbetalen is afhankelijk van de vakantiedagen die zijn opgebouwd tijdens het dienstverband. In principe kunnen wettelijke vakantiedagen ook meegenomen worden naar het nieuwe dienstverband maar dat is niet standaard bij bovenwettelijke vakantiedagen. Dit dient op voorhand goed afgestemd te worden met de betrokken partijen.
Vakantiedagen uitbetalen bij ontslag
Bij ontslag, beëindiging van een tijdelijk contract of pensionering is de werkgever verplicht om alle openstaande vakantiedagen uit te betalen die nog niet zijn vervallen. Dit geldt voor zowel:
- Wettelijke vakantiedagen (minimaal 4 keer het aantal werkdagen dat iemand wekelijks werkt);
- en bovenwettelijke vakantiedagen.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Wat is een vakantiedag waard in geld?
De bruto waarde van een vakantiedag wordt berekend door het jaarloon te delen door het aantal werkdagen per jaar. Hierover komt nog 8% vakantietoeslag. De netto waarde hangt af van de persoonlijke belastingsituatie. Bij uitbetaling wordt het bedrag belast als gewoon loon. Voor oproep- of parttimecontracten geldt: uurtarief × gemiddeld aantal uren per werkdag = dagwaarde plus 8 % vakantietoeslag.
Welk belastingtarief geldt als de vakantiedagen worden uitbetaald?
Vakantieloon wordt belast als gewoon loon tegen de normale loonbelastingtarieven. Er wordt geen bijzonder tarief toegepast. De werkgever houdt loonbelasting en premies in volgens de gewone systematiek. Het uitbetaalde vakantieloon telt mee voor het jaarinkomen en kan daardoor invloed hebben op de definitieve belastingaanslag.
Let op: deze extra inkomsten tellen mee voor het toetsingsinkomen. Daardoor kan het zijn dat de werknemer minder toeslagen ontvangt, of bij de belastingaangifte nog moet bijbetalen. Om verrassingen te voorkomen, is het verstandig om de toeslagen hierop aan te passen.
Is de werkgever verplicht vakantiedagen uit te betalen bij ontslag?
Ja. Bij het einde van het dienstverband is de werkgever wettelijk verplicht alle niet-genoten vakantiedagen uit te betalen. Dat geldt voor wettelijke én bovenwettelijke dagen, zolang ze nog niet zijn vervallen.
Wanneer wordt een advocaat ingeschakeld?
Vooral bij een verstoorde arbeidsverhouding ontstaan er vaak conflicten over het laten uitbetalen van vakantiedagen. Bijvoorbeeld als:
- de werkgever weigert uit te betalen;
- er onduidelijkheid is over het aantal vakantiedagen of de berekening daarvan;
- er wettelijke of bovenwettelijke vakantiedagen vervallen zijn verklaard;
- er een geschil is over welke vakantiedagen zijn opgenomen en/of afgekocht.
In zulke gevallen is het verstandig om juridisch advies in te winnen. Een arbeidsrechtadvocaat kan beoordelen of de werkgever of werknemer in zijn of haar recht staat.
