Over het algemeen wordt er een indeling in fraude naar horizontale, verticale en diagonale fraude gemaakt. Van horizontale fraude is sprake wanneer niet de overheid maar particulieren, bedrijven, financiële instellingen of organisaties worden benadeeld. Bij verticale fraude is het de overheid die wordt gedupeerd. Het kan daarbij gaan om uitkerings-, toeslagen, belastingfraude e.d. Bij diagonale fraude gaat het vaak om mengvormen zoals faillissementsfraude, waarin dus verschillende partijen (waaronder de overheid) geraakt kunnen worden.
Horizontale fraude verwijst dus naar fraude die plaatsvindt tussen gelijke partijen, zoals bijvoorbeeld Whatsapp-, Marktplaats-, bankpas- of pinpasfraude. De meeste fraude die wordt gepleegd gaat tegenwoordig digitaal maar ook faillissements- beleggings- en verzekeringsfraude zijn nog aan de orde van de dag. Als het gaat om digitale fraude speelt identiteitsfraude vaak een rol. Om Whatsappfraude als voorbeeld te nemen, dan doet de verdachte zich voor als een bekende van het slachtoffer met het doel om het slachtoffer geld afhandig te maken. Bij Whatsapp kan de fraude bijvoorbeeld plaatsvinden doordat de oplichter zich voordoet als een zoon of een dochter die een nieuw nummer zou hebben en dringend geld nodig heeft. Saillant detail is dat er bij Whatsappfraude een rekeningnummer wordt gestuurd van een katvanger (een geldezel) die over het algemeen vaak eenvoudig getraceerd wordt bij Whatsappfraude. De daadwerkelijke fraudeur blijft dan buiten beeld maar de geldezel draait dan op voor de schade en wordt vervolgd voor schuldwitwassen.
Verschil tussen horizontale fraude en verticale fraude
Het belangrijkste verschil tussen horizontale en verticale fraude is de machtsdynamiek tussen de betrokken partijen. Simpel gezegd horizontale fraude is tussen burgers of bedrijven onderling en bij verticale fraude is de overheid het slachtoffer.
Straf voor horizontale fraude
Horizontale fraude wordt in Nederland bestraft op grond van het Wetboek van Strafrecht. In juridisch zin valt fraude uiteen in een combinatie van strafbare feiten, zoals o.a. valsheid in geschrifte, bedrog en oplichting. Meer specifiek kunnen de artikelen in de titels 8 (omkoping), 10-12 (valsheid), 24-26 (verduistering, bedrog en faillissement), 28 (steekpenningen) en 30a (witwassen) in een frauduleuze context plaatsvinden. De straffen kunnen variëren, afhankelijk van de ernst van de fraude en de schade die is veroorzaakt. Volgens de oriëntatiepunten voor straftoemeting en LOVS-afspraken van de rechtspraak kan het benadelingsbedrag als uitgangspunt worden genomen. Bij een benadelingsbedrag tot € 10.000,- kan er een gevangenisstraf van één week tot twee maanden worden opgelegd en bij meer dan € 1.000.000,- zelfs 24 maanden gevangenisstraf en hoger. Tot slot kunnen omstandigheden een rol spelen zoals de vraag of het een natuurlijke persoon of een rechtspersoon betreft, de mate waarin de gedraging heeft geleid tot marktverstoring, of de verdachte heeft gehandeld in de uitoefening van een beroep of bedrijf, en/of het type slachtoffer. Kortom, het zal afhangen van de omstandigheden van het geval en de persoon van de verdachte.
In ernstige gevallen kan horizontale fraude leiden tot een gevangenisstraf van meerdere jaren, vooral wanneer er sprake is van grote financiële schade of wanneer de fraude op grote schaal wordt gepleegd. Tot slot kan de benadeelde partij verzoeken om schadevergoeding die is veroorzaakt door de frauduleuze handelingen. Horizontale fraude wordt zwaar bestraft en het is daarom niet onverstandig om een ervaren strafrechtadvocaat in de arm te nemen indien u ervan verdacht wordt. Het ligt ook in de lijn der verwachting dat er een ontnemingsvordering zal worden ingesteld dan wel een verbeurdverklaring.
De rol van een advocaat
Als u wordt verdacht van fraude, is het verstandig om een ervaren strafrechtadvocaat in te schakelen die u kan adviseren en bijstaan. Wij staan u bij vanaf het eerste politieverhoor tot aan de uitspraak van de rechter en desnoods stellen wij voor u cassatie in. Wanneer het gaat om lichtere vormen van fraude dan bestaat er ook de mogelijkheid dat het OM de zaak zelf af wenst te doen middels een strafbeschikking of middels een uitnodiging voor een OM-zitting. Zorg ervoor dat u deskundige bijstand heeft want een strafbeschikking kan leiden tot een aantekening op uw strafblad.
Gelet hierop, is het van groot belang dat u zich laat bijstaan door een gespecialiseerde strafrechtadvocaat. Onze advocaten zijn bereid om u pro deo bij te staan, mits u daarvoor in aanmerking komt gelet op de wettelijk vastgestelde inkomensgrenzen. U hoeft dan uitsluitend een kleine eigen bijdrage te betalen. Ons kantoor is ook bereid om met u een vaste prijsafspraak (fixed fee) overeen te komen zodat u weet waar u aan toe bent.
Conclusie
Horizontale fraude is een ontwrichtend misdrijf die aanzienlijke gevolgen kan hebben voor bedrijven, particulieren maar ook de economie. Het is belangrijk dat zowel bedrijven als individuen zich bewust zijn van de juridische implicaties. Op het moment dat u te maken heeft met een verdenking van horizontale fraude, dan is het van essentieel belang om een ervaren strafadvocaat in te schakelen die u kan helpen om de zaak te analyseren en uw belangen te verdedigen.
