Een fatbike is een fiets met dikke, brede banden die vooral populair is vanwege zijn stabiliteit en off-road capaciteiten. In Nederland zijn de regels rondom het gebruik van fatbikes echter niet altijd even duidelijk, vooral wanneer ze zijn uitgerust met een elektrische motor. In dit artikel leggen we uit welke regels gelden voor het gebruik van een fatbike, de boetes voor het opvoeren van een fatbike, verzekeringsplicht, en de aansprakelijkheid bij een ongeluk.
Wat is de minimum leeftijd voor een fatbike?
De leeftijdsvereiste voor het rijden op een fatbike hangt af van de classificatie van de fiets. Als de fatbike is uitgerust met een elektrische trapondersteuning tot 25 km/u, wordt deze beschouwd als een elektrische fiets (e-bike). Voor het rijden op een e-bike geldt geen minimumleeftijd. Echter, als de fatbike kan rijden zonder te trappen of is opgevoerd om hogere snelheden te halen, kan deze worden geclassificeerd als een bromfiets, snorfiets of speedpedelec, waarvoor de minimumleeftijd meestal 16 jaar is en een rijbewijs AM verplicht is. Bovendien geldt dan ook dat de fatbike als zodanig gekeurd moet zijn en verzekerd.
Wat is de boete voor een opgevoerde fatbike?
Het opvoeren van een fatbike is verboden en kan leiden tot hoge boetes. Wanneer een fatbike is opgevoerd tot snelheden boven de toegestane limiet van 25 km/u, of een krachtigere motor heeft dan 250W, of een gashendel (daardoor gaat de fatbike zonder te trappen harder dan 6 kilometer per uur), zonder dat deze officieel als bromfiets is gekeurd dan kan de politie de fatbike in beslag nemen en mag deze pas weer worden gebruikt als hij voldoet aan de wettelijke eisen. Wanneer de fatbike is opgevoerd en niet als bromfiets is gekeurd en de bestuurder dus niet op de weg mag rijden dan kan de politie een boete uitschrijven van € 460,- (in 2024). Daarnaast kan de bestuurder een boete krijgen omdat hij/zij onverzekerd rondrijdt van € 495,- (in 2024) en zonder rijbewijs rijden komt er een boete van € 430,- (in 2024) dus in totaal kan de bestuurder € 1.385,- aan boetes krijgen voor het opvoeren van een fatbike en de politie heeft tot slot ook het recht om het voertuig in beslag te nemen.
Moet een fatbike verzekerd zijn?
De verzekeringsplicht voor een fatbike hangt af van de aandrijving en snelheid van de fiets. Als de fatbike is uitgerust met een elektrische motor die alleen trapondersteuning biedt tot 25 km/u, is een verzekering niet verplicht. Echter, als de fatbike zelfstandig kan rijden zonder te trappen (zoals bij een speed pedelec of opgevoerde fatbike), moet een WA-verzekering worden afgesloten. Deze verzekering is verplicht omdat deze voertuigen worden beschouwd als bromfietsen of scooters volgens de Wegenverkeerswet 1994.
Wie is aansprakelijk bij een ongeluk met een fatbike?
De aansprakelijkheid bij een ongeluk met een fatbike ligt in de meeste gevallen bij de bestuurder van de fiets. Als de bestuurder een fout maakt of onvoorzichtig rijdt, kan hij of zij aansprakelijk worden gesteld voor de schade. Bij minderjarige bestuurders zijn vaak de ouders of voogden financieel aansprakelijk. Als een andere partij het ongeluk veroorzaakt, kan de aansprakelijkheid bij die persoon of diens verzekering liggen. Het is altijd raadzaam om een aansprakelijkheidsverzekering te hebben.
Als een fatbike is opgevoerd tot hogere snelheden dan wettelijk toegestaan, wordt de situatie complexer. In dat geval is de bestuurder vrijwel altijd aansprakelijk voor schade, omdat het gebruik van een opgevoerde fatbike in strijd is met de wet. Bovendien kan de bestuurder geen aanspraak maken op verzekeringsdekking als blijkt dat de fatbike illegaal was aangepast. De verzekering kan weigeren uit te keren vanwege het overtreden van de polisvoorwaarden, wat betekent dat de volledige schade door de bestuurder (of de ouders) zelf moet worden betaald.
Mag de politie de fatbike in beslag nemen?
Ja, de politie heeft de bevoegdheid om een fatbike in beslag te nemen als deze niet voldoet aan de wettelijke eisen, bijvoorbeeld als deze is opgevoerd of niet correct is verzekerd. Dit kan gebeuren tijdens verkeerscontroles of wanneer de fatbike betrokken is bij een verkeersovertreding of ongeval. De fatbike wordt vaak alleen teruggegeven als deze weer voldoet aan de wettelijke vereisten. In sommige gevallen (bij recidive) kan de fatbike definitief worden ingenomen en vernietigd worden.
Conclusie
Het gebruik van een fatbike in Nederland is aan strikte regels gebonden, vooral wanneer het gaat om elektrische fatbikes en opgevoerde modellen. De leeftijdsvereisten, verzekeringsplicht en aansprakelijkheid hangen allemaal af van de classificatie van de fatbike. Het opvoeren van een fatbike kan leiden tot hoge boetes, inbeslagname en aansprakelijkheid voor schade zonder verzekeringsdekking. Het is dus belangrijk om te voldoen aan de wettelijke eisen om problemen en daarmee hoog oplopende kosten te voorkomen.
