Bij het opstellen van huwelijkse voorwaarden kunnen de aanstaande echtgenoten of geregistreerde partners kiezen uit verschillende varianten. Eén daarvan is de zogenoemde koude uitsluiting. Dit is een strikte vorm waarbij partijen afspreken dat ieder zijn of haar eigen vermogen en schulden volledig gescheiden houdt, zowel tijdens als na het huwelijk.
Steeds meer stellen kiezen hiervoor, bijvoorbeeld vanwege een eerdere relatie, een eigen onderneming of simpelweg omdat een beëindiging van het huwelijk of geregistreerd partnerschap eenvoudig afgewikkeld moet worden. Deze vorm kent echter ook risico’s. In dit artikel leggen we uit wat koude uitsluiting precies betekent, wat de voor- en nadelen zijn, en wanneer het verstandig is om voor deze vorm te kiezen.
Wat is koude uitsluiting?
Koude uitsluiting is een vorm van huwelijkse voorwaarden waarbij partijen alles gescheiden houden. Er wordt geen vermogen gedeeld, geen schulden, en er is geen verplichting tot periodieke of finale verrekening. De ene partner blijft volledig eigenaar van zijn of haar bezittingen en inkomsten en de andere partner van de zijne of hare.
Er ontstaat dus in beginsel géén gemeenschap van goederen, én er is geen verrekenbeding. Wanneer er samen iets wordt gekocht (zoals een huis of een auto), moet expliciet worden vastgelegd wat het aandeel van de één is en het aandeel van de ander. Bij een gezamenlijke aankoop ontstaat er dus naast de koude uitsluiting wel een eenvoudige gemeenschap die wel verdeeld zal moeten worden. De koude uitsluiting moet vóór het huwelijk worden vastgelegd in een notariële akte en worden ingeschreven.
Wat zijn de voordelen?
Voor sommige stellen biedt koude uitsluiting juist rust en duidelijkheid. De belangrijkste voordelen:
- Volledige vermogensscheiding: ideaal als partijen geen financiële verstrengeling willen hebben.
- Bescherming van privévermogen: handig bij een bedrijf, spaargeld of familievermogen.
- Geen risico op elkaars schulden: schuldeisers kunnen niet aankloppen bij de ander.
- Heldere afspraken bij scheiding of overlijden: er is weinig discussie over verdeling.
En de nadelen van koude uitsluiting?
Koude uitsluiting kan in de praktijk ook tot scheefgroei of onrechtvaardige situaties leiden. Denk aan:
- Geen verrekening van opgebouwd vermogen: wie meer verdient of spaart, houdt dit ook zelfs als de ander minder werkt of zorg draagt.
- Geen automatische bescherming voor de financieel zwakkere partner: bijvoorbeeld als één partner stopt met werken voor het gezin.
- Strikte scheiding vereist goede administratie: bij gezamenlijke aankopen kan het lastig zijn om te bewijzen wie wat heeft betaald.
- Bij scheiding kan discussie ontstaan over investeringen vanuit het privé vermogen: zoals meebetalen aan de verbouwing van een woning die op naam van de ander staat.
Waarom kiezen voor koude uitsluiting?
Koude uitsluiting is vooral geschikt voor stellen die veel waarde hechten aan financiële onafhankelijkheid. Koude uitsluiting komt vaak terug in situaties waarbij:
- Eén van beide partners een eigen onderneming heeft en wil privé en zakelijk gescheiden houden;
- een partner brengt aanzienlijk meer vermogen in bij aanvang van het huwelijk;
- er zijn kinderen uit een eerdere relatie en men wil de nalatenschap beschermen;
- partijen willen financiële discussies voorkomen bij een eventuele scheiding.
Let op: juist omdat alles gescheiden blijft, moeten partijen extra alert zijn bij gezamenlijke investeringen of aankopen. Bij investeringen vanuit het privévermogen in het vermogen van de ander is het verstandig om op voorhand afspraken te maken over de vergoedingsrechten. Partijen kunnen een keuze maken voor de beleggingsleer of de nominaliteitsleer.
Wanneer is een advocaat verstandig?
Koude uitsluiting lijkt simpel, maar er kan een juridisch addertje onder het gras zitten. Een personen- en familierechtadvocaat kan helpen bij:
- Vergoedingsrechten, wat staat er in de huwelijkse voorwaarden en welke leer is van toepassing. Bij de nominaliteitsleer krijgt de investerende partij het bedrag terug dat is ingelegd en bij de beleggingsleer wordt er gekeken naar wat de investering heeft opgeleverd. Is er sprake van waardevermeerdering dan krijgt de investerende partij meer terug dan dat deze heeft ingebracht en wanneer er sprake is van waardevermindering dan krijgt de investerende partij minder terug. Het spreekt voor zich dat bij de beleggingsleer er vaak discussie is over de waarde.
- Redelijkheid en billijkheid, als partijen een koude uitsluiting hebben afgesproken, maar zich nadien feitelijk gedragen alsof men in algehele gemeenschap is gehuwd, dan kán het redelijk en billijk zijn dat er alsnog wordt afgewikkeld als ware er sprake van een gemeenschap van goederen. Er dienen echter concrete feiten en omstandigheden te zijn waaruit blijkt dat partijen hebben gehandeld alsof zij in gemeenschap van goederen waren gehuwd.
- Eenvoudige gemeenschappen, tot slot zal het één en het ander verdeeld moeten worden wat partijen naast de koude uitsluiting gezamenlijk aangeschaft hebben. Hierbij kan gedacht worden aan een woning, hypotheek, gezamenlijke rekening, een auto e.d.
We denken strategisch met u mee, zodat de verdeling bij echtscheiding of ontbinding geregistreerd partnerschap niet alleen klopt maar ook eerlijk en uitvoerbaar zijn. Wilt u weten of koude uitsluiting bij uw situatie past, of de bestaande voorwaarden laten controleren? Neem gerust contact op.
Veelgestelde vragen
Is koude uitsluiting hetzelfde als trouwen op huwelijkse voorwaarden?
Koude uitsluiting is een specifieke vorm van huwelijkse voorwaarden waarbij partijen alles gescheiden houden. Niet alle huwelijkse voorwaarden zijn zo strikt. Sommige bevatten wél een verrekenbeding of delen van gemeenschappelijk vermogen.
Kan ik alsnog kiezen voor koude uitsluiting als ik al getrouwd ben?
Ja, u kunt ook na het huwelijk huwelijkse voorwaarden (met koude uitsluiting) opstellen. Dit moet via de notaris. Er zal dan wel een akte van verdeling gemaakt dienen te worden voor de periode dat u gehuwd was zonder huwelijkse voorwaarden.
Wat gebeurt er bij scheiding met koude uitsluiting?
In principe behoudt ieder zijn of haar eigen vermogen. Alleen gezamenlijk eigendom moet worden verdeeld, zijnde een eenvoudige gemeenschap. Als er bijvoorbeeld in elkaars bezit is geïnvesteerd, kan er toch recht zijn op een vergoedingsrecht. Het hangt af van de afspraken welke leer van toepassing is.
