Fietser aangereden – een juridische uitleg

Word u als fietser aangereden door een motorvoertuig dan kunt u meestal rekenen op juridische bescherming én schadevergoeding. De wet beschouwt fietsers namelijk als zwakkere verkeersdeelnemers, en stelt strenge eisen aan de automobilist. Hoe het precies zit met de aansprakelijkheid, en het recht op een schadevergoeding leggen we uit in dit artikel.

Bescherming van de wet

Fietsers zijn extra kwetsbaar in het verkeer. Ze hebben geen gordel, geen airbag en geen bescherming tegen de impact van een botsing. Daarom biedt de wet (artikel 185 van de Wegenverkeerswet) een speciale regeling (reflexwerking) bij een aanrijding tussen een fietser en een motorrijtuig, zoals een auto of bromfiets. Er zijn verschillende mogelijkheden

1. De fietser is aangereden door de schuld van een ander en dan dient 100% van de schade te worden uitgekeerd (zowel materiele als immateriële schade).
2. Wanneer de fietser een verkeersfout heeft gemaakt dan komt minimaal 50% van de letselschade voor vergoeding in aanmerking, tenzij er sprake is van een geslaagd beroep op overmacht voor de bestuurder.
3. Bij een kind tot 14 jaren wordt de volledige schade vrijwel altijd vergoed, ondanks de toedracht.

De enige voorwaarde is dus dat u aangereden bent door een auto, scooter of ander motorvoertuig. De hoofdregel is simpel want de automobilist is in de meeste gevallen aansprakelijk, zelfs als de fietser een verkeersfout maakt. Dit heet risicoaansprakelijkheid. De gedachte daarachter is dat de fysieke impact van een auto zoveel malen groter is, dat de automobilist extra verantwoordelijkheid draagt in het verkeer. Ter aanvulling daarop vallen ook elektrische fietsen met trapondersteuning tot 25 km/u onder deze wettelijke bescherming.

Wie betaalt de schade bij een aanrijding met een fietser?

De mate van aansprakelijkheid is afhankelijk van de leeftijd van de fietser en de omstandigheden van het geval:

• Kinderen tot 14 jaren: De bestuurder van het motorrijtuig is altijd 100% aansprakelijk, tenzij er sprake is van opzet of aan opzet grenzend roekeloos gedrag van het kind. In de praktijk komt dat nauwelijks voor.
• Fietsers van 14 jaren en ouder: De automobilist is in principe aansprakelijk, tenzij hij/zij kan bewijzen dat er sprake was van overmacht. Lukt dat niet, dan krijgt de fietser minimaal 50% van de schade vergoed, zelfs als deze zelf een fout maakte. Nadat de causale verdeling is vastgesteld, wordt eventueel een billijkheidscorrectie toegepast, bijvoorbeeld wegens de uiteenlopende ernst van de gemaakte fouten maar als er geen sprake is van overmacht dan is de bestuurder voor minimaal 50% aansprakelijk.

In tegenstelling tot fietsers en voetgangers jonger dan 14 jaren, kan een bestuurder van een motorvoertuig tegenover fietsers en voetgangers van 14 jaren en ouder wel een beroep doen op overmacht. De bestuurder zal dan aannemelijk moeten maken dat hem of haar rechtens geen enkel verwijt valt te maken en dat (eventuele) verkeersfouten van anderen, zo onwaarschijnlijk waren, dat de bestuurder hier geen rekening mee hoefde te houden.

Wanneer is een fietser aansprakelijk?

In uitzonderlijke gevallen kan de fietser geheel aansprakelijk zijn voor de schade van de motorbestuurder als er sprake is van overmacht bij de bestuurder. Overmacht betekent dat de bestuurder geen enkel verwijt kan worden gemaakt maar overmacht wordt slechts in zeer uitzonderlijke gevallen aangenomen. Verkeersfouten van fietsers en voetgangers zijn meestal voorzienbaar en de bestuurder van een motorvoertuig moet hier dan ook rekening mee houden.

Wanneer er sprake is van overmacht dan gelden de normale regels van het aansprakelijkheidsrecht en dat betekent dat de fietser zijn of haar eigen schade zal moeten dragen maar kan ook aansprakelijk gesteld worden door de bestuurder van het motorvoertuig.

Wanneer een beroep op overmacht bij fietsers van 14 jaren en ouder niet slaagt dan krijgt de fietser minimaal 50% van de schade vergoed, zelfs als deze zelf een fout maakte maar wanneer vaststaat dat de fietser een fout heeft gemaakt dan kan de bestuurder van het motorvoertuig eveneens de fietser aansprakelijk stellen. Er zal dan een afweging gemaakt moeten worden (over en weer) over de mate van aansprakelijkheid.

Wat wordt vergoed?

Een fietser kan (afhankelijk van de omstandigheden) recht hebben op een volledige schadevergoeding. Dat gaat verder dan alleen materiële schade zoals kapotte kleding of een beschadigde fiets. Denk hierbij o.a. aan:

• medische kosten (inclusief eigen risico);
• inkomstenderving door arbeidsongeschiktheid;
• kosten voor huishoudelijke hulp of mantelzorg;
• reiskosten naar behandelaars;
• smartengeld: een vergoeding voor pijn en leed.

De hoogte van de vergoeding hangt af van de ernst van het letsel en de gevolgen in het dagelijks leven.

Wanneer een letselschadeadvocaat inschakelen?

U bent als fietser aangereden en heeft een verkeersongeluk gehad. U ziet zich nu geconfronteerd met schade zoals een eigen risico, een medische behandeling waardoor u thuiszit en niet meer aan het werk of naar school kan. U wenst uw letselschade op de aansprakelijke partij te verhalen. Bij ongevallen met een fiets is het verstandig om een letselschadeadvocaat met ervaring in te schakelen. U kunt hierbij denken aan de volgende situaties:

• Uw kind onder de 14 jaren heeft een ongeluk gehad op de (elektrische) fiets;
• U heeft een verkeersfout gemaakt maar u heeft wel ernstige schade;
• u een schadevergoeding wilt claimen voor lichamelijk of psychisch letsel;
• de aansprakelijke partij of zijn/haar verzekeraar de aansprakelijkheid betwist;
• de bestuurder van het motorvoertuig doet een beroep op overmacht;
• u ondersteuning nodig heeft bij de onderhandelingen of een gerechtelijke procedure;
• er is een discussie over eigen schuld van uw zijde;
• de bestuurder van het motorvoertuig wenst de schade op u te verhalen.

Wij zetten alles op alles om uw schade volledig vergoed te krijgen. Wanneer de aansprakelijkheid wordt erkend is onze hulp gratis. Eén van onze specialisten zal de wederpartij aansprakelijk stellen, en de schade inzichtelijk maken. Wij nemen het onderhandelen  met de wederpartij en/of de verzekeraar voor onze rekening en dan kunt u de tijd nemen om te herstellen. Een letselschadeadvocaat beoordeelt of u recht heeft op schadevergoeding, regelt het contact met de verzekeraar en voorkomt dat u te weinig ontvangt. Neem bij twijfel gerust vrijblijvend contact met ons op. Wij denken graag met u mee. Het eerste gesprek is geheel vrijblijvend en altijd de eerste 30 minuten kosteloos.

Veelgestelde vragen

Wat te doen als ik als fietser ben aangereden?

Zorg eerst voor medische hulp. Noteer gegevens van de tegenpartij en getuigen, maak foto’s van de situatie en doe eventueel aangifte bij de politie wanneer de bestuurder zich niet meldt. Het is vervolgens raadzaam om tijdig één van onze specialisten in te schakelen.

Wie is aansprakelijk bij een aanrijding met een fietser?

De motorbestuurder is vrijwel altijd aansprakelijk. Alleen als de bestuurder overmacht kan aantonen, is dat anders maar dat is een uitzondering. Het feit dat een bestuurder voor 50% aansprakelijk is wil niet zeggen dat de bestuurder de schade niet kan verhalen op de fietser. Fietsers onder de 14 jaren krijgen (bijna) altijd een volledige schadevergoeding omdat de uitzonderingsgrond van opzet of aan opzet grenzend roekeloos gedrag zelden wordt gehonoreerd.

Waarom hoeft een fietser meestal geen schade aan een auto te vergoeden?

De wet beschermt fietsers als zwakkere verkeersdeelnemers. Daarom ligt de bewijslast en aansprakelijkheid in de meeste gevallen bij de bestuurder van het motorrijtuig. Als de verkeersfout van de fietser vaststaat dan kan de automobilist ook de fietser aansprakelijk stellen.